İkra Eylül

 

Ahmet, kör olduğunu bildiği Mehmet’ in bir uçuruma doğru yürüdüğünü görüyor ama ondan hoşlanmadığı için aşağıya yuvarlanmasına göz yumuyor. Bu cinayet sayılır mı ?

 

Merhaba arkadaşlar. Ben İkra Eylül Döner. Bugün yazımda ‘ Ahmet, kör olduğunu bildiği Mehmet’ in bir uçuruma doğru yürüdüğünü görüyor ama ondan hoşlanmadığı için aşağıya yuvarlanmasına göz yumuyor. Bu cinayet sayılır mı ? ‘ sorusuna cevap vermeye çalışacağım. Öncelikle ’ Cinayet nedir ? ’ sorusuna cevap bulmamız gerekiyor. Cinayet, bir kimsenin başka bir kimseyi bilerek öldürmesi eylemidir. Hukuki açıdan bakacak olursak Ahmet doğrudan bir cinayet işlememiştir çünkü Ahmet’ in Mehmet’ in hayatıyla ilgili bir hükümlülüğü yoktur ve kişiyi kasten öldürmemiştir. Bu sebeple bu bir cinayet değildir ve Ahmet de katil sayılmaz.

 

Sorumuza bir de Kant’ın ödev ahlakına göre bakalım. Kant’ın ödev ahlakına göre bir ahlaki erdemde bulunurken kişinin kendi niyeti önemlidir. Buradan yola çıkarsak; Mehmet kör olduğu için önünü görememiş fakat Ahmet hem Mehmet’in kör olduğunu bilmesine ve Mehmet’i kurtarabilme imkânı olmasına rağmen kendi çıkarları ve menfaati için onun ölümüne göz yummuştur. Bu da onu ahlaki ve etik değerlere göre suçlu yapmıştır. Çünkü bir toplumda suç işleyen kadar suçun işlenilmesine karşı çıkmayan, buna karşı sessiz kalan da o suça ortak olmuştur. Örneğin; sınıfınızda bir çocuğun zorbalığa maruz kaldığını, onunla dalga geçildiğini görüyorsunuz. Siz ise bu durumu gördüğünüz halde buna karşı sesinizi çıkartmıyorsunuz. Böyle bir durumda o çocuğun başına sırf bu sebeplerden dolayı bir olay geldiğinde zorbalık yapmamış olsanız dahi sizde diğerleri kadar suçlusunuzdur. Çünkü bu olayın bile bile yaşanmasına göz yummuş ve bu suça ortak olmuşsunuzdur. Eğer sesinizi çıkarsaydınız, çocuğa destek çıksaydınız, diğerlerini bu konuda uyarsaydınız veya bunu okulunuzdaki öğretmenlerinize iletseydiniz bu insanlar kendilerinde bunu yapma gücünü bulamayacaklardı ve belki de o çocuğun başına böyle bir olay gelmeyecekti. Ya da başka bir örnek verecek olursak bir uyuşturucu ticareti yapıldığını gördünüz elinizde imkanlarınız olmasına rağmen bunu polise ihbar etmediniz bu durumda artık sizde o suça ortak olmuşsunuzdur. Daha basit bir örnek verecek olursak arkadaşınızla birlikteyken onun çöpünü yere attığını gördünüz ve sizde ne bu konuda arkadaşınızı uyardınız ne de çöpü yerden aldınız. İşte o zaman arkadaşınız kadar sizde çevrenin kirletilmesinden sorumlu olmuşsunuzdur.

 

Özetlemek gerekirse; Ahmet hukuk önünde bir cinayet işlememiştir ve doğrudan bir katil değildir. Fakat ahlaki değerlerden bakacak olursak az önce örnek verdiğim olaylardaki gibi suçu kendisi işlememiş olsa dahi bu suçun işlenilmesine göz yumduğu, sesini çıkarmadığı için o da bu durumdan dolayı suçlu ve sorumlu sayılmaktadır. Sonuç olarak Ahmet tam anlamıyla bir cinayet işlememiştir ancak yaptığı da doğru değildir.   

 İkra Eylül DÖNER      11/D     358